Sa prvim znacima proljeća i bujanjem vegetacije ogroman broj ljudi širom planete suočava se sa simptomima alergije. Mnogi i ne znaju da imaju alergiju jer simptomi jako podsjećaju na prehladu.
Najčešće su to uporna kijavica, svrab u nosu i obilna sekrecija, glavobolja, kašalj, suzenje očiju, teško disanje sa sviranjem i škripanjem u grudima, lako zamaranje, kao i osjećaj potpune slomljenosti.
Iako ljudi obično ne sumnjaju da imaju alergiju, trebalo bi blagovremeno da posjete ljekara, jer se poslednjih decenija alergijske bolesti javljaju u epidemijskim razmjerama. Zbog globalnih klimatskih promjena proljeće počinje ranije, sa dužim periodima cvetanja, čime automatski i tegobe kod alergičnih osoba traju duže. Shodno tome i kvalitet života im je loš. Najčešći alergeni iz spoljašnje sredine koji dovode do osetljivosti organizma i alergijskih manifestacija su polen, cvijetni prah različitih biljaka, trava, drveće, korov, koje je gotovo nemoguće izbjeći.
Ko je prva barijera za sprečavanje ulaska alergena u organizam?
Nos je prvi u kontaktu sa alergenima i predstavlja filter koji sprečava da prodru dalje u disajne puteve. S obzirom na to da je prvi na udaru, nos najčešće i strada. Alergijski rinitis, sa ili bez upale sinusa i konjuktiva, zajedno sa astmom predstavlja najučestalije hronične nezarazne bolesti. Svi alergeni, bez obzira odakle dolaze, dovode do zapaljenja sluznice nosa, koje se manifestuje zapušenošću ili curenjem, kijanjem i svrabom. Često ove simptome prati i svrab u grlu, očima, ušima, kao i suzenje i otok oko očiju. Koliko je ovaj problem raširen najbolje pokazuje podatak da u svijetu oko pola miliona ljudi ima alergijski rinitis, od kojih je čak 40% djece. Kod mališana ovo oboljenje predstavlja jedan od najčešćih hroničnih poremećaja, zbog čega je pravovremeno liječenje od presudne važnosti.
Šta je karakteristično za alergijsku hroničnu upalu sinusa?
Zanimljivo je da se alergijska hronična upala sinusa veoma često javlja udružena sa astmom. Ovako kombinovana alergija prisutna je i kod djece i kod odraslih, a najčešće između 40. i 64. godine. Kod ovih pacijenata je, osim zapušenosti nosa, gnojne sekrecije i kašlja, često prisutna i glavobolja. U težim slučajevima javlja se umor i smanjena koncentracija. A kod stalno prisutnog alergijskog rinitisa zapušenost nosa dovodi do hrkanja, upale sinusa, a često su mogući i problemi sa očima, svrab i suze.
Kada se konkretno ispoljava astma?
Kada alergeni prođu nosnu barijeru i spuste se u donje disajne puteve izazivaju zapaljensku reakciju koja dovodi do težeg ili manje teškog napada astme. U toku astmatičnog napada oboljeli osjeća nedostatak vazduha, koji je praćen zviždanjem, odnosno pištanjem, stezanjem, a nekada i bolom u grudima. Suv kašalj, naročito noću, takođe je karakterističan za astmu. Simptomi nastaju zbog toga što hronično alergijsko zapaljenje dovodi do otoka sluznice, stezanja mišića disajnih puteva i nakupljanja sekreta, što sve zajedno izaziva difuzno zapušenje disajnih puteva. Simptomi traju kraći ili duži vremenski period, posle čega dolazi do smirivanja, spontano ili pod dejstvom ljekova.
U kojim situacijama su tegobe posebno izražene?
Tegobe su posebno izražene ukoliko postoji prisutna infekcija, izloženost velikim količinama alergena, kao i u toku napora. Iako je za pojavu astme dominantan nasledni faktor, porast oboljelih u cijelom svijetu ukazuje na još neke činioce. Urbani način života sa dužim boravkom u zatvorenom prostoru, uzimanje antibiotika i manje kretanja, gojaznost, industrijski proizvedena hrana sa puno aditiva, konzervansa i vještačkih boja predstavljaju dodatne faktore rizika. U svakom slučaju, astma je ozbiljna bolest, koja u toku akutnog napada oboljelog može i životno da ugrozi. Zbog grča glatke muskulature i zatvaranja disajnih puteva može doći i do tragičnog ishoda. Zbog toga oboljeli od astme uvek uz sebe moraju imati ljekove za širenje disajnih puteva kako bi sebi mogli da pruže prvu pomoć dok ne stigne stručna. U tom smislu posebno treba obratiti pažnju na edukaciju dece sa astmom, jer u 90% slučajeva astma počinje u djetinjstvu. Zapravo, dobra edukacija djeteta ima svrhu da ono samo sebi može da pomogne u trenutku pojave otežanog disanja.
Šta treba uraditi ukoliko se posumnja na bolest?
Ukoliko se posumnja na bolest, obavezno treba uraditi alergološko testiranje da bi se otkrio alergen koji dovodi do preosetljivosti organizma. Važno je da prije toga pacijent, bar sedam dana, ne uzima nikakve ljekove protiv alergija.
Šta su osnovne terapijske mjere u preventivnom smislu?
U terapijskom smislu primenjuju se preventivne mjere koje podrazumevaju smanjivanje kontakta sa uzročnim alergenom, ukoliko je to moguće. Ukoliko se tegobe ipak jave, obavezno je uvođenje odgovarajućih ljekova koji suzbijaju alergijski odgovor u organizmu. To se postiže uvođenjem antihistaminika, inhalacionih kortikosteroidnih rastvora za nos, ako se radi o alergijskom rinitisu, kortikosteroidnih pumpica u slučaju astme, a ako ljekar procijeni mogu da se uvedu i antizapaljenski kao i homeoptaski ljekovi.
Izvor: novosti online
